NCKH của sinh viên Bách khoa đạt Top 3 UNESCO Water Challenge 2025: Khởi đầu từ một email!

Tháng 7/2024, khi bạn bè cùng trang lứa đang mải mê với các kỳ thực tập hay công việc bán thời gian, Đinh Tùng Dương, sinh viên năm Ba ngành Kỹ thuật Môi trường Bách khoa lại lặng lẽ gõ từng dòng thư xin tham gia NCKH gửi tới PGS. Đỗ Khắc Uẩn - Phó Trưởng Khoa Khoa học và Công nghệ Môi trường Trường Hóa và Khoa học Sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội. Trong lòng Dương lúc ấy chỉ có một mong ước giản dị: Được làm điều gì đó thật sự ý nghĩa với chính mảnh đất nơi mình sinh ra.

Nhận được thư của Dương, PGS. Đỗ Khắc Uẩn không chỉ trả lời thư mà thầy còn sắp xếp thời gian trao đổi, lắng nghe và giao cho Dương bài tập đầu tiên.

“Hà Nam (nay là Ninh Bình) quê tôi thường xuyên đối mặt với tình trạng nguồn nước sinh hoạt có hàm lượng nitrit cao, điều này ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe cộng đồng. Khi biết tôi sinh sống và học tập ở đây, thầy đã giao cho tôi nhiệm vụ: “Đọc các thông tin liên quan đến vấn đề ô nhiễm nước cấp ở Hà Nam; Tổng hợp các thông tin theo một số gợi ý của thầy; Đánh giá các phương án và công nghệ để giải quyết vấn đề này cho địa phương” - Tùng Dương chia sẻ.
 

Từ một đến nhóm, chung mục tiêu NCKH phục vụ cộng đồng

Những ngày đầu, Tùng Dương miệt mài giữa sách vở, tài liệu và những buổi khảo sát thực địa tại các nhà máy nước địa phương. Chàng trai Kỹ thuâtMôi trường Bách khoa khi ấy chưa biết nhiều về màng lọc hay phương pháp xử lý nitrit, nhưng lại sở hữu một thứ quý giá hơn: Lòng kiên trì và tinh thần học hỏi không ngừng! “Mỗi câu hỏi thầy đặt ra khiến tôi nhận ra rằng nghiên cứu khoa học không phải là chuyện của phòng lab, mà là hành trình đi tìm câu trả lời thực sự cho những vấn đề của cuộc sống” - Dương nhớ lại.

Không dừng lại ở sách vở, Tùng Dương còn được thầy Đỗ Khắc Uẩn tạo điều kiện tham gia hội thảo tại Đại sứ quán Italia, lắng nghe, học hỏi các chuyên gia quốc tế chia sẻ về công nghệ lọc nước tiên tiến bằng kỹ thuật màng. Những bài nói chuyện đã mở ra cho Dương một chân trời kiến thức mới!

Nghe thì dễ, nhưng để phát triển một giải pháp kỹ thuật không hề đơn giản. Vì vậy hơn  8 tháng sau ngày bắt đầu, tháng 3/2025, phiên bản đầu tiên của hệ thống lọc nitrit chính thức được lắp đặt. Khi bước vào giai đoạn vận hành và đánh giá, Dương nhận ra một mình không thể gánh hết mọi khâu. Lúc đó, Phạm Thu Thảo – sinh viên ngành Kỹ thuật môi trường K68 - gia nhập nhóm, mang theo tinh thần cầu thị và sự tỉ mỉ trong từng phép thử.  Ngoài ra, nhóm còn tiếp nhận sự hỗ trợ của “thành viên không chính thức” Nguyễn Hoàng Gia (K66).
 

Thầy Uẩn khuyến khích Tùng Dương và các bạn đăng ký tham gia Hội nghị Sinh viên NCKH Đại học Bách khoa Hà Nội năm học 2024 – 2025 với tinh thần học hỏi, cọ sát. Các sinh viên ngành Kỹ thuật Môi trường, Trường Hóa và Khoa học sự sống tích cực chuẩn bị, triển lãm hệ thống và tham gia trình bày tại hội nghị. Mặc dù đã nỗ lực hết mình, đáng tiếc đề tài của nhóm chưa được đánh giá cao. Không nản lòng trước thất bại ban đầu, thầy Uẩn và các sinh viên tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng nghiên cứu, đồng thời bổ sung thêm các thành viên phụ trách các mảng công việc khác nhau.

Cứ thế, nhóm dần lớn mạnh. Mỗi thành viên đến từ một khối ngành, một lớp học với một câu chuyện riêng nhưng cùng chung một mục tiêu: Đưa khoa học phục vụ cộng đồng. Cùng Tùng Dương, Thu Thảo, Hoàng Gia, nhóm còn có Bùi Hữu Quyền đảm nhận kỹ thuật; Nguyễn Thu Hiền - CSV Ngoại thương - lo tài chính, truyền thông và kết nối cộng đồng.

Tất cả cùng tụ hội dưới một cái tên giản dị nhưng đầy quyết tâm: Green Warriors – Những chiến binh Xanh.
 

Bước ra sân chơi lớn

Thất bại ở Hội nghị Sinh viên NCKH Đại học Bách khoa Hà Nội năm học 2024 -2025 không làm Green Warriors chùn bước, mà trở thành động lực thôi thúc cả nhóm quyết tâm hơn hoàn thiện nghiên cứu, bổ sung thêm các thành viên phụ trách các mảng công việc chuyên sâu. “Nhưng cũng chính từ đó, chúng tôi biết mình cần làm gì tiếp theo” - Thu Thảo chia sẻ.

Các chàng trai, cô gái Green Warriors tiếp tục thử sức tại sân chơi khoa học: UNESCO Water Challenge for Young Innovators 2025 – nơi quy tụ 85 ý tưởng đến từ khắp các quốc gia. Với sáng kiến: "Áp dụng hệ thống công nghệ lọc màng kiểm soát giảm lượng Amoni, Nitrat và Nitrit gây hại sức khỏe trong nước sinh hoạt", nhóm Green Warriors chính thức ghi tên vào vòng Pitching Day tại Tòa nhà Xanh Liên Hợp Quốc. Kết quả: Green Warriors trở thành 1 trong 3 đội xuất sắc nhất cuộc thi.

Trong niềm vui khi nhận được kết quả cuộc thi, cả nhóm hiểu rằng đây mới là điểm khởi đầu. Nhóm dưới sự hướng dẫn của thầy PGS. Đỗ Khắc Uẩn, nhóm sẽ tiếp tục nghiên cứu để tối ưu giá thành, điều chỉnh thiết kế để phù hợp với từng vùng, từng đặc thù nguồn nước, góp phần giúp người dân được sử dụng nguồn nước sạch mỗi ngày.
 

Thúc đẩy sức sáng tạo, khả năng tư duy của các học trò, những buổi thảo luận PGS. Đỗ Khắc Uẩn  không đưa cho câu trả lời sẵn có mà thầy luôn hỏi: “Vấn đề thực sự ở đâu? Cách tiếp cận nào mới phù hợp? Và để giải pháp có thể đi vào đời sống, cần hoàn thiện những yếu tố gì?”.

Chính những câu hỏi ấy đã rèn cho các sinh viên nhóm Green Warriors tư duy phản biện, khả năng nhìn toàn diện và tinh thần dấn thân - điều không thể thiếu trong hành trình nghiên cứu khoa học gắn với thực tiễn.

Không dừng lại ở mô hình kỹ thuật, Green Warriors còn đang phát triển giải pháp thành một hệ thống toàn diện:

* Phiên bản thiết bị cho hộ gia đình và cụm dân cư nhỏ.

* Tài liệu truyền thông hướng dẫn sử dụng, nâng cao nhận thức người dân.

* Website tư vấn kỹ thuật.

* Về lâu dài, phát triển Chatbot trực tuyến hỗ trợ 24/7, giúp người dân tra cứu thông tin nhanh chóng.

Sự hỗ trợ từ UNESCO không chỉ là nguồn tài chính mà còn là động lực để nhóm tiếp tục hoàn thiện sản phẩm, mở rộng triển khai tới các vùng có hoàn cảnh khó khăn về nước sạch.
 

Kết nối để lan tỏa

Thời gian cùng nhau NCKH, điều mà Green Warriors học được không chỉ là kiến thức chuyên môn, mà là cách biến điều mình học thành điều có ích cho cuộc sống.

“Chúng tôi không sợ sai, chỉ sợ không bắt đầu. Có những ý tưởng nghe rất bình thường, nhưng nếu không làm, nó mãi chỉ nằm trên giấy” - Hoàng Gia chia sẻ.

Còn với Tùng Dương, hành trình này là minh chứng sống động cho một triết lý mà chàng trai luôn tâm niệm: “Stay hungry, stay foolish” - Hãy luôn khát khao học hỏi và đừng ngại dấn thân vào những điều mình chưa biết.

Với Green Warriors, giải thưởng không phải là đích đến. Đó là bước khởi đầu cho một chặng đường dài: Kết nối các nguồn lực xã hội, phối hợp với địa phương, tối ưu hóa giá thành và thiết kế để phù hợp với từng vùng, từng nguồn nước khác nhau.

Bởi nhóm trưởng Tùng Dương luôn tâm niệm: Nếu khoa học không thể giúp người dân sống tốt hơn, thì chúng ta đang nghiên cứu vì điều gì?

Green Warriors đã cho thấy sức mạnh của sự sáng tạo, lòng kiên trì, dùng kiến thức của mình để giải quyết những bài toán trong cuộc sống. Từ giảng đường Bách khoa, những ý tưởng giản dị đã vươn tới sân chơi quốc tế và trở thành giải pháp cho cuộc sống.