HUSTer dân tộc Nùng giành học bổng Tiến sĩ toàn phần du học Hàn Quốc

“Nam thần HUST”, “idol Bách khoa” là những biệt danh bạn bè đặt cho Bùi Đức Sơn – sinh viên K65 Ngành Điện tử Viễn thông, Trường Điện - Điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội. Không chỉ sở hữu ngoại hình ưa nhìn, Đức Sơn còn có bảng thành tích khủng với giải Nhất NCKH cấp Đại học, 2 bài nghiên cứu trên tạp chí Q1 và học bổng toàn phần bậc Thạc sĩ – Tiến sĩ của trường đại học lâu đời nhất Hàn Quốc. Cùng giải mã sức hút của chàng “hot boy” Bách khoa Hà Nội nhé!

Cậu bé dân tộc Nùng đam mê học các môn tự nhiên

“Tôi sinh ra trong gia đình không quá khá giả nhưng bố mẹ luôn tạo điều kiện tối đa để tôi và em trai học tập. Lên cấp 3, tôi thi đỗ vào trường chuyên của tỉnh, bắt đầu những năm tự lập ở ký túc xá của trường cách nhà gần 40km. Lo lắng con trai một mình xa nhà, không thể đỡ đần gia đình thường xuyên nhưng bố mẹ vẫn cố gắng để tôi được học tại môi trường tốt nhất"- Đức Sơn mở đầu bằng một câu chuyện mà cậu cho là bước ngoặt thay đổi cuộc đời. 

Bùi Đức Sơn là con cả trong gia đình người dân tộc Nùng tại Thị trấn Đồng Mỏ, Huyện Chi Lăng, Tỉnh Lạng Sơn. Sống ở vùng biên giới còn nhiều khó khăn, gia đình Đức Sơn sinh sống bằng nghề chế biến nông sản – sử dụng nguồn nguyên liệu có nhiều tại địa phương là măng tre, sản xuất ra đặc sản măng ớt. 

Từ nhỏ, Đức Sơn đã có năng khiếu học các môn tự nhiên. Cuối năm lớp 9, Đức Sơn đăng ký thử sức thi vào Trường THPT Chuyên Chu Văn An (Lạng Sơn) dưới sự ủng hộ của gia đình. Không phụ lòng bố mẹ mong đợi, năm đó, Bùi Đức Sơn là học sinh duy nhất ở Huyện Chi Lăng thi đỗ chuyên Hóa của trường chuyên tỉnh Lạng Sơn. 
 

“Từng là một cậu bé rụt rè, tự ti, lên cấp ba, tôi được học tập tại ngôi trường tốt nhất tỉnh, tiếp xúc nhiều với các bạn thành phố là nền tảng để tạo nên một phiên bản tôi mạnh dạn, tự tin như bây giờ.” – Bùi Đức Sơn hồi tưởng.

Bùi Đức Sơn có cơ hội tham gia và giành giải cao các cuộc thi HSG cấp thành phố, cấp tỉnh, tham gia nhiều trại hè Olympic trong khu vực. Những thành tích này đã giúp Đức Sơn được tuyển thẳng vào ngành Điện tử Viễn thông của Đại học Bách khoa Hà Nội – ngôi trường đào tạo kỹ thuật hàng đầu Việt Nam. 

Thanh xuân trọn vẹn tại Bách khoa Hà Nội!

Nhớ lại kỷ niệm những ngày đầu nhập học, các bạn trong lớp Sơn không ai tin cậu là người dân tộc Nùng vì ngoại hình thư sinh, tóc tai nom “bảnh” quá! Sơn kể lại những câu hỏi với các bạn đồng môn thuở ban đầu chưa thân nhau:

“Cậu cưỡi ngựa đi học à?” 
“Trên đấy có điện không?”
“Các cậu đi tắm ở suối à?”

Đức Sơn cũng thường hóm hỉnh trả lời các bạn với vẻ mặt không thể nghiêm túc hơn: “Tớ cưỡi ngựa xuống Hà Nội đấy, ngựa buộc ở dưới gốc cây kia kìa, hết tiết là phải chạy ra cho nó ăn!”, “Bọn tớ có tắm bao giờ đâu mà ra suối, toàn giũ quần áo rồi mặc lại thôi ấy mà!”… Thấy Sơn nói thế, soi soi mặt cậu thấy không hề “giả trân”, bạn bè tin sái cổ. Rồi vào lúc nào đấy, cả đám ùa ra ủn ủn vào vai Sơn: “Ê, điêu nhé điêu nhé!!!”. Và các chàng trai đều phá lên cười vui khi nhắc lại chuyện hôm trước.

Xa nhà, tự lập từ cấp 3 nhưng khi đi học ở Hà Nội, Đức Sơn vẫn cảm thấy lạ lẫm. “Ngày trước đi học cách nhà gần 40km nhưng hôm nào nhớ nhà quá thì có thể ngay lập tức bắt xe về với bố mẹ. Lên đại học thì khoảng cách xa hơn gấp 3 lần nên có những khi vài tuần, vài tháng mới về nhà.”

Dù gia đình luôn chu cấp đầy đủ tiền học và sinh hoạt phí nhưng Đức Sơn luôn cảm thấy bản thân cần có trách nhiệm đỡ đần bố mẹ. Ngay từ năm nhất đại học, Đức Sơn chủ động tìm kiếm công việc gia sư, dạy Hóa – môn chuyên cậu theo học hồi cấp 3 cho các bạn học sinh ôn thi THPTQG.
 

Sơn dạy rất “mát tay”! Từ ngày “vào nghề”, năm nào “anh giáo” cũng có học sinh đạt trên 9 điểm, có những bạn còn lọt top thí sinh điểm cao nhất cả nước. Có lẽ, nền tảng tốt từ THPT cộng với thương hiệu sinh viên Bách khoa Hà Nội đã khiến Sơn chiếm trọn tin yêu của phụ huynh, học sinh, phần nào đó khiến học trò của cậu có động lực cố gắng để được giống như “thầy Đức Sơn”, trở thành sinh viên Bách khoa và những ngôi trường đại học uy tín. 

Bùi Đức Sơn cũng không quên việc chính là học tập. Trên lớp, Sơn thường chọn vị trí ngồi ở dãy bàn đầu để nghe giảng cho rõ, có gì không hiểu sẽ giơ tay hỏi giảng viên ngay. Cũng nhờ thói quen này, Sơn được PGS. Nguyễn Tiến Hòa - Giảng viên Trường Điện - Điện tử - chú ý khi học lớp Lý thuyết mạch của thầy và được thầy đề xuất tham gia lab. Vào lab của thầy Hòa, Đức Sơn có cơ hội làm quen, trao đổi với TS. Trịnh Văn Chiến - Giảng viên Trường CNTT & Truyền thông. 
 

Những cuộc gặp gỡ định mệnh đó đã đưa Đức Sơn đến với những người thầy Bách khoa ảnh hưởng đến con đường học tập, nghiên cứu của cậu sau này.

Kết thúc năm tháng thanh xuân tại Bách khoa Hà Nội, Đức Sơn không còn điều gì nuối tiếc vì đã thực hiện trọn vẹn những mục tiêu mình đặt ra: Tốt nghiệp đúng hạn với tấm bằng loại Giỏi; Đạt học bổng khuyến khích học tập; Đạt giải NCKH; Giành học bổng du học; và cả ... có người yêu nữa!

Kiên trì theo đuổi nghiên cứu khoa học

Năm ba đại học, Bùi Đức Sơn được PGS. Nguyễn Tiến Hòa và TS. Trịnh Văn Chiến gợi ý tham gia nghiên cứu khoa học về phát triển thuật toán ứng dụng cho hệ thống truyền thông. Đề tài được 3 thầy trò triển khai là “Tấn công và phòng thủ trong mạng 6G-IoT sử dụng trí tuệ nhân tạo”. 

Hướng nghiên cứu xoay quanh mô phỏng một cuộc tấn công đối nghịch hệ thống truyền thông không dây được mã hóa tự động với kênh truyền sát với thực tế (số điểm tán xạ hữu hạn), thay thế những thành phần cứng vật lý truyền thống bằng mạng nơ-ron tích chập 1 chiều với mục đích tăng cường hiệu suất của hệ thống. Thông qua cuộc tấn công đối nghịch đã giúp hệ thống truyền thông không dây có ứng dụng của AI chỉ ra điểm yếu của AI, từ đó đưa ra cách khắc phục và bảo mật hệ thống.

Đức Sơn chia sẻ, một mình thực hiện đề tài nên khó khăn lớn nhất cậu gặp phải là sắp xếp thời gian và không có người san sẻ công việc nghiên cứu. Song, với sự hỗ trợ sát sao của thầy Hòa, thầy Chiến, mọi vướng mắc của Sơn đều được giải quyết từng bước một: “Các thầy thường sẽ gợi ý cho tôi hướng giải quyết vấn đề, để từ đó tôi tự tìm tòi, tăng khả năng ghi nhớ và ứng dụng linh hoạt hơn, từng bước làm chủ nghiên cứu.”

Sau 1 năm miệt mài nghiên cứu, Đức Sơn đã công bố 2 bài nghiên cứu trên tạp chí Q1 đầu ngành của lĩnh vực mạng truyền thông 5G/6G trong đó có một bài là tác giả chính. 
 

Tại Hội nghị Sinh viên NCKH lần thứ 41 của Đại học Bách khoa Hà Nội vừa qua, đề tài nghiên cứu của Bùi Đức Sơn giành giải Nhất hạng mục Công nghệ dữ liệu và Hệ thống thông minh. Đứng trên sân khấu nhận giải, Đức Sơn cảm thấy vô cùng tự hào và biết ơn. Biết ơn PGS. Nguyễn Tiến Hòa và TS. Trịnh Văn Chiến đã luôn sát cánh từ khi đề tài còn đang “ươm mầm” cho đến khi “hái” trái ngọt; Tự hào vì bản thân đã nỗ lực đến cùng, không bao giờ nghĩ đến bỏ cuộc.   

Nhận học bổng của trường đại học lâu đời nhất Hàn Quốc

Không chỉ thành công trong nghiên cứu khoa học, Bùi Đức Sơn còn xuất sắc chinh phục học bổng kết hợp Thạc sĩ - Tiến sĩ toàn phần của Đại học Sungkyunkwan (Hàn Quốc) khi chưa tốt nghiệp Bách khoa Hà Nội. 

Nhắc đến bí quyết để "săn" học bổng, Đức Sơn quan niệm là phải thật chắc chắn thì mới làm. Khi Đức Sơn bày tỏ mong muốn tìm kiếm học bổng du học, các giảng viên hướng dẫn của cậu đã đề xuất một số trường phù hợp với hướng nghiên cứu Sơn theo đuổi tại Singapore, Canada, Nhật Bản, và Hàn Quốc. Sau khi đối chiếu kỹ lưỡng hồ sơ năng lực bản thân với yêu cầu của từng trường, Bùi Đức Sơn quyết định chỉ nộp hồ sơ vào Sungkyunkwan vừa để tiết kiệm chi phí làm hồ sơ, vừa dồn được hết tâm sức cho học bổng phù hợp nhất. 

Tháng 9/2023, cậu sinh viên dân tộc Nùng bắt đầu chuẩn bị hồ sơ xin học bổng bằng việc thi chứng chỉ IELTS. Với Đức Sơn, đây là khâu khó khăn nhất với cậu. “Học sinh miền núi như chúng tôi hầu như không được tiếp cận sớm với các chứng chỉ tiếng Anh như IELTS, TOEIC. Hầu như cũng không có trung tâm ôn luyện. Tôi chỉ biết đến sự tồn tại của những chứng chỉ này khi lên đại học. Đến khi có dự định đi du học, tôi mới bắt đầu làm quen với cấu trúc đề và ôn luyện”. 
 

Bằng quyết tâm cao độ, sau 2 tháng “cày mòn” nhiều bộ đề, Đức Sơn tự tin đi thi và nhận về kết quả IELTS 6.5. Đức Sơn chia sẻ thêm, thời điểm đó cậu đang làm thực tập sinh ở Viettel High Tech nên chỉ có thể ôn luyện vào buổi tối. Mặc dù điểm số không quá cao nhưng đó là kết quả xứng đáng cho sự nỗ lực của chàng trai Lạng Sơn. “Các bạn nên có ý thức học, rèn giũa tiếng Anh, không chỉ cho mục đích du học mà còn rất có ích cho việc học tập, NCKH khi ngồi trên ghế Nhà trường và cả khi ứng tuyển xin việc sau này” – Sơn bày tỏ. 

Song song với ôn IELTS, Đức Sơn còn phải chuẩn bị bài luận xin học bổng. Sơn lựa chọn viết về bảo mật lớp vật lý cho hệ thống truyền thông, đồng thời nghiên cứu về mô hình ngôn ngữ lớn để áp dụng vào hệ thống truyền thông không dây hiện đại (6G). Mỗi lần viết xong, Sơn đều gửi lại cho thầy Chiến, thầy Hòa góp ý, sau đó tiếp tục hoàn thiện. Cứ lặp đi lặp lại như vậy khoảng 10 lần thì cuối cùng bài luận của Sơn cũng được 2 thầy duyệt và nhận được thư chấp nhận của Đại học Sungkyunkwan vào tháng 5/2024. 

Sau khi hoàn thành chương trình học tại nước ngoài, Bùi Đức Sơn mong muốn có cơ hội trở về, trở thành giảng viên Đại học Bách khoa Hà Nội, noi gương những người thầy luôn tâm huyết dìu dắt, bồi dưỡng để cậu có được ngày hôm nay!
 

Tháng 8/2024, Bùi Đức Sơn sẽ bắt đầu hành trình du học của mình. Với học bổng này, Đức Sơn được nhận mức hỗ trợ tổng cộng 630 triệu đồng/ năm (tương đương với 35 triệu won), chi phí này được trường cấp trong suốt 5 năm theo học. Ngoài ra, Sơn cũng được nhà trường hỗ trợ 28 triệu đồng (1,5 triệu won) phí sinh hoạt hàng tháng.