Cô gái vượt gần 1.100km đến Bách khoa học cao học, làm tiến sĩ

Cứ sáng sớm tinh mơ, trên những ngọn đồi heo hút của xã Đông, huyện KBang, Gia Lai lại có một cô gái gò lưng đạp xe vượt đồi đi học. Không ai nghĩ từ nơi heo hút ấy, cô gái Nguyễn Thị Thanh Tuyền (sinh năm 1996) sẽ vượt đường xa tới gần 1.100 km để theo đuổi ước mơ trở thành NCS tại Đại học Bách khoa Hà Nội.

Trong tiếng máy móc chạy rù rì ở PTN Vật liệu y sinh, Đại học Bách khoa Hà Nội, giọng miền Nam dịu dàng, Thanh Tuyền chia sẻ những câu chuyện đời thường về người thầy, người cô, bạn bè, kỷ niệm,... cô nhớ mãi ở Bách khoa, đôi lúc xúc động, mắt cô đỏ hoe. Cuối buổi trò chuyện, Tuyền nói: “Với tôi, chỉ cần không bỏ cuộc, giấc mơ không bao giờ là điều xa xỉ.”

Giấc mơ khoa học

Tuyền sinh ra trong một gia đình làm nông ở xã Đông, huyện K’Bang, một huyện miền núi thuộc tỉnh Gia Lai. Kể về gia đình, mắt Tuyền sáng lên đầy tự hào: “Bố mẹ luôn tạo điều kiện cho chị em chúng tôi học tập”. Cảm nhận được kỳ vọng của bố mẹ, chị em Tuyền luôn cố gắng, nỗ lực. Chị gái Tuyền đã tốt nghiệp một trường ĐH ở Nha Trang. Em trai cô đã đi làm. Còn Tuyền, ngay từ năm cấp 3, cô luôn dậy từ 5h sáng, đạp xe hơn chục cây số qua nhiều quả đồi để đến trường, ước mơ được học cao hơn để có thể trải nghiệm nhiều cái mới.
 

Tốt nghiệp THPT, Tuyền thi đỗ vào Trường ĐH Quy Nhơn. Những năm tháng sinh viên được nghiên cứu trong phòng thí nghiệm khiến niềm đam mê khám phá, tìm tòi trong Tuyền được đánh thức mạnh mẽ. Nhiều thầy cô dạy Tuyền từng học cao học hoặc tiến sĩ ở Bách khoa Hà Nội nhận ra tiềm năng ở cô sinh viên chăm chỉ. Họ khuyến khích: “Bách khoa Hà Nội có điều kiện nghiên cứu tốt lắm. Em nên ra đó học tiếp, đừng dừng lại.” Lời khuyên là bước ngoặt thay đổi cuộc đời cô gái miền núi Gia Lai.

Vượt hơn 1.100km, Tuyền khăn gói ra Hà Nội học cao học, mang theo không chỉ hành lý mà cả giấc mơ khoa học. Nhà không gần sân bay, mỗi chuyến đi ra Hà Nội mất 25 tiếng bằng xe khách. Vượt mệt mỏi đường trường, Tuyền kể về quãng đường “khủng” của mình với nụ cười và ánh mắt lấp lánh: “Có lẽ đam mê nghiên cứu cho tôi động lực để đi học xa như vậy!”.
 

Những người thầy Bách khoa - tình thân nơi đất khách

Ở Hà Nội, cuộc sống của Tuyền không chỉ là học tập tại Đại học Bách khoa Hà Nội mà còn là những tháng ngày vất vả để thích nghi với môi trường mới. Thời điểm Tuyền học cao học cũng là lúc sinh viên vừa nhập học, nhà trọ đầy kín, vật giá đắt đỏ. May mắn thay, PGS. Phạm Thành Huy - khi đó là Viện trưởng Viện Tiên tiến Khoa học và Công nghệ (AIST), Đại học Bách khoa Hà Nội (nay là Hiệu trưởng Trường ĐH Phenikaa) - biết chuyện và cho Tuyền cùng các bạn mượn một căn nhà của mình để ở.

“Chúng tôi ở suốt 2 năm trời không mất một đồng tiền nhà nào,” Tuyền xúc động kể. Đó không chỉ là sự giúp đỡ vật chất, mà còn là tình người, tình thầy trò đồng hành đầy nhân văn, để Tuyền và các bạn cảm thấy mình không cô đơn nơi đất khách.

Ngoài thầy Huy, Tuyền còn kể về nhiều giảng viên Bách khoa tâm huyết khác: PGS. Phạm Hùng Vượng, PGS. Nguyễn Duy Hùng, PGS. Dương Thanh Tùng,… những người không chỉ hướng dẫn chuyên môn mà còn là điểm tựa vững chắc, hỗ trợ Tuyền cả tài chính lẫn tinh thần mỗi khi cô gặp khó khăn.

Năm 2021, trong thời gian học cao học tại Bách khoa Hà Nội, Tuyền ứng tuyển học bổng du học tiến sĩ tại Hàn Quốc. Hoàn tất hồ sơ thì nhận tin dữ từ gia đình: Mẹ cô bị ung thư tuyến giáp, di căn phổi. Không đắn đo, Tuyền gác lại giấc mơ du học, quay về Gia Lai đưa mẹ lên TP. Hồ Chí Minh chạy chữa. Các thầy cô giáo Bách khoa tạo điều kiện cho cô về chăm mẹ, lùi lịch bảo vệ luận văn để Tuyền yên tâm lo việc gia đình. Tháng 4/2021, với sự giúp đỡ của thầy hướng dẫn, Tuyến đã bảo vệ thành công luận án thạc sĩ ngành Vật lý Kỹ thuật, chuyên ngành Vật liệu quang - quang điện tử.
 

Thời điểm đó, đại dịch Covid-19 bùng phát. Trong hơn một năm bị kẹt ở TP. Hồ Chí Minh chăm sóc mẹ, Tuyền phải vừa lo cơm áo, vừa giữ tinh thần cho mẹ. Tuyền kể: “Tôi không dám ra ngoài nhận cơm từ thiện vì sợ lây bệnh cho mẹ. Có nhiều bữa hai mẹ con nhịn đói. May mắn mẹ tôi đáp ứng tốt với thuốc nên sức khỏe có tiến triển.”

Dù ở xa, thầy, cô giáo Bách khoa vẫn không quên cô học trò nghị lực. Những tin nhắn: “Ra ngoài này học tiếp với thầy, không sao đâu,” “Cứ giữ tinh thần, rồi mình sẽ vượt qua”, “Không đi Hàn cũng không sao, về với các thầy ngoài này học cũng được”,… Sau mỗi lần nghe điện thoại, nhắn tin với thầy/cô, Tuyền lại trốn và một góc vắng trong bệnh viện ngồi khóc. Những lời động viên trong thời điềm Tuyền yếu mềm nhất, bi quan nhất đã giữ cô lại với khoa học, với Bách khoa.
 

“Ở Bách khoa, tôi được học, được sống trong một gia đình”

Khi quay lại Bách khoa làm tiến sĩ, Tuyền xin chuyển hướng nghiên cứu Vật liệu y sinh - một hướng mới, khó được Tuyền đặt trọn tâm huyết. Cô nói: “Trong hoàn cảnh mẹ bị bệnh, tôi muốn làm gì đó có ích cho sức khỏe con người, giúp đỡ những người bệnh như mẹ tôi.”

Tuyền nghiên cứu vật liệu ứng dụng trong y sinh như vật liệu cấy ghép xương răng, vật liệu có khả năng dẫn truyền thuốc, giúp đưa thuốc vào cơ thể người hiệu quả và bền vững hơn, đặc biệt ứng dụng trong điều trị ung thư và bệnh xương khớp, dưới sự hướng dẫn của PGS. Phạm Hùng Vượng - GVCC, Trưởng nhóm nghiên cứu Vật liệu y sinh, Trường Vật liệu, Đại học Bách khoa Hà Nội.

Lịch trình hàng ngày của Tuyền hiện là: Sáng sớm đến phòng lab, muộn mới về. Cô được giao chìa khóa, luôn là người mở cửa sớm nhất và đóng cửa cuối cùng. Dù mới chỉ là năm đầu làm tiến sĩ, Tuyền đã có 13 bài báo khoa học, trong đó có 5 bài quốc tế, một thành tích rất đáng nể. Cô dự định năm sau sẽ bảo vệ luận án, để được mời ba mẹ ra thăm Bách khoa, thăm thầy/cô giáo, chứng kiến giây phút quan trọng của cuộc đời mình.
 

Thanh Tuyền là người đầu tiên ở xã Đông, huyện Kbang, Gia Lai học đến bậc tiến sĩ, mà còn làm tiến sĩ tại Bách khoa Hà Nội - ngôi trường kỹ thuật công nghệ danh giá có tiếng trong khu vực. Mỗi lần về quê, Tuyền thường được xã mời lên giao lưu với học sinh. Khi người thân, bạn bè hỏi về con gái, cha cô luôn tự hào giới thiệu: “Con gái tôi học tiến sĩ ở Bách khoa Hà Nội!” - niềm hạnh phúc không giấu nổi trong ánh mắt người cha lam lũ.

Với Thanh Tuyền, Bách khoa Hà Nội không chỉ là nơi học mà là ngôi nhà thứ hai. Khi được hỏi điều gì khiến cô nhớ nhất về Bách khoa, Tuyền cười: “Là hành lang tòa B1, nơi các thầy cô ra ngồi uống trà, chúng tôi cũng ra trò chuyện. Là PTN nơi tôi sống gần như cả ngày. Là những buổi văn nghệ 20/11 thầy - trò cùng tập luyện. Ở Bách khoa, thầy cô còn là bạn, là gia đình”. Bao ký ức nhỏ bé nhưng đầy yêu thương cô đều lưu lại trong một folder riêng ở điện thoại. Để thỉnh thoảng mở ra xem, lại thấy cuộc đời đang nở những bông hoa tình yêu diệu kỳ! Tuyền mơ ước sau khi bảo vệ luận án tiến sĩ, cô sẽ có cơ hội được gắn bó với Bách khoa mãi.
 

Nguyễn Thị Thanh Tuyền không phải là học viên/NCS duy nhất từ xa đến học tại Bách khoa Hà Nội, nhưng cô là một trong những người để lại dấu ấn sâu sắc nhất với thầy cô, bạn bè. Quãng đường gần 1.100km từ đồi núi Gia Lai đến giảng đường Bách khoa, từ con đường đèo dốc chưa có ánh điện đến phòng thí nghiệm máy móc hiện đại như những nhịp đập mạnh mẽ của trái tim Bách khoa can trường, cháy bỏng khát vọng theo đuổi đam mê, theo đuổi khoa học.

“Em tự hào là người Bách khoa!” - câu nói giản dị mà đầy kiêu hãnh của Thanh Tuyền không chỉ khẳng định bản thân mà còn là lời nhắn gửi đến tất cả những ai đang ấp ủ giấc mơ học tập, bởi ở Bách khoa, bạn sẽ không bao giờ đơn độc. Bách khoa Hà Nội không chỉ là nơi đào tạo những kỹ sư tài năng mà là nơi chắp cánh ước mơ và nuôi dưỡng những trái tim rực cháy vì tri thức, vì cộng đồng.
 

Tháng 5/2025, Nguyễn Thị Thanh Tuyền là 1 trong 7 NCS có thành tích xuất sắc trong học tập và nghiên cứu của Đại học Bách khoa Hà Nội nhận học bổng từ Hội Khuyến học Thương gia Đài Loan. Mỗi năm, Đại học Bách khoa Hà Nội dành khoảng 3 - 4 tỉ đồng cho chương trình học bổng sau đại học nhằm khuyến khích các học viên, NCS học tập, nghiên cứu. Ngoài ra, hàng năm, Nhà trường có rất nhiều chương trình học bổng do các tổ chức, doanh nghiệp tài trợ dành cho học viên, NCS.