Bách khoa Hà Nội đột phá để đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo

Trong bối cảnh chuyển đổi số giáo dục đang diễn ra mạnh mẽ, mô hình lớp học OMO (Online-Merge-Offline), hình thức B-Learning (Blended Learning) được triển khai tại Đại học Bách khoa Hà Nội đã đạt được những kết quả tích cực, đáp ứng linh hoạt nhu cầu dạy và học của giảng viên, sinh viên.

Chuyển đổi số mạnh mẽ trong đào tạo

Tháng 3/2025, Đại học Bách khoa Hà Nội lần đầu thử nghiệm mô hình OMO (Online-Merge-Offline) cho các học phần đại cương như: Giải tích, Kinh tế Chính trị Mác Lênin, Vật lý đại cương,...

OMO là mô hình lớp học kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp. Sinh viên học tập theo hình thức này được chia thành 2 nhóm, tham gia các buổi học online - offline luân phiên. 

Để triển khai hình thức đào tạo này, Đại học Bách khoa Hà Nội đã lắp đặt màn hình LED cỡ lớn cho phòng học, đầu tư bảng tương tác thông minh, nâng cấp hệ thống loa đảm bảo chất lượng âm thanh trong hội trường lớn.
 

Theo PGS. Nguyễn Xuân Quyền - Phó Trưởng Ban Đào tạo, mô hình OMO tối ưu hiệu quả sử dụng phòng học; nâng cao năng lực số của giảng viên, sinh viên; cá nhân hoá lộ trình học tập; tối ưu thời gian, không gian và hỗ trợ sinh viên theo năng lực. 

Ngoài OMO, một hình thức đào tạo hiện đại khác cũng được Nhà trường đẩy mạnh nguồn lực triển khai là B-Learning.

B-Learning phổ biến tại Việt Nam sau đại dịch Covid-19, là hình thức đào tạo kết hợp giữa hoạt động giảng dạy trực tiếp và học tập trực tuyến - học qua các bài giảng, tài liệu, video,... do Nhà trường cung cấp trên hệ thống LMS. 

Tại Bách khoa Hà Nội, hình thức đào tạo này đã được triển khai từ sớm. Năm học 2016-2017, có 41 học phần đào tạo theo B-Learning. Số khoá học theo B-Learning gia tăng mạnh mẽ theo các năm. Năm học 2018-2019, có 4.000 lượt sinh viên tham gia 57 lớp đào tạo theo B-Learning. Đến năm học 2023-2024, có 38.056 sinh viên tham gia 549 lớp theo B-Learning.
 

Tháng 10/2024, Đại học Bách khoa Hà Nội khánh thành Trung tâm Học liệu số và B-Learning trước sự chứng kiến của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TW Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận TW, đồng chí Hoàng Minh Sơn – Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, cùng lãnh đạo các Bộ/Ngành. Đây là cụm công trình phục vụ công tác chuyển đổi số và xây dựng khoá học trực tuyến của Nhà trường.

Trung tâm bao gồm hai cụm trường quay đạt tiêu chuẩn truyền hình với hệ thống cách âm, ánh sáng và trang thiết bị hiện đại. Cụm trường quay 1 gồm 2 studio (50m2 và 36m2) cùng 1 phòng kỹ thuật (25m2), và Cụm trường quay 2 gồm 1 studio (36m2) cùng 1 phòng kỹ thuật (10m2). 

Việc triển khai các lớp học B-learning, xây dựng học liệu số, triển khai lớp học OMO tại Đại học Bách khoa Hà Nội là những minh chứng rõ nét cho nỗ lực của thầy và trò Nhà trường thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ, hướng đến xây dựng "mô hình đại học số chia sẻ” theo Đề án phát triển Đại học Bách khoa Hà Nội thuộc nhóm cơ sở giáo dục đại học hàng đầu châu Á đã được Thủ tướng phê duyệt theo Quyết định số 663/QĐ-TTg ngày 25/03/2025.

Nâng cao năng lực số của thầy - trò Bách khoa 

Lần đầu giảng dạy bằng mô hình OMO, ThS. Phan Yến Trang - Giảng viên Khoa Lý luận Chính trị - chia sẻ: “Với tôi, phương pháp mới có nhiều khía cạnh tích cực: Hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị đảm bảo tốt cho quá trình giảng dạy, tỉ lệ sinh viên tham gia lớp học trực tuyến – trực tiếp khá cao. Đặc biệt, đây có thể coi là giải pháp giúp cả giảng viên và sinh viên tăng cường khả năng sử dụng công nghệ trong dạy và học!”

Để chuẩn bị cho các tiết học OMO của mình, cô Trang đã dự giờ 2 buổi giảng của đồng nghiệp Khoa Toán – Tin để quan sát giảng viên khác sử dụng thiết bị thế nào, tương tác với từng nhóm sinh viên ra sao khi triển khai hình thức giảng dạy mới. 

ThS. Phan Yến Trang cũng chủ động tìm hiểu về cơ chế hoạt động của các thiết bị hỗ trợ, nhờ kỹ thuật viên hướng dẫn chi tiết và ghi lại cách sử dụng để có thể tự xử lý khi có vẫn đề kỹ thuật xảy ra. 
 

Trong học kỳ này, lớp học phần Kinh tế Chính trị Mác Lênin của ThS. Phan Yến Trang có 4 tuần triển khai theo mô hình OMO. Trong thời gian ngắn thử nghiệm, cô Trang đánh giá phương pháp dạy và học này tối ưu hơn so với phương pháp truyền thống về học liệu, không gian lớp học, số lượng sinh viên tham gia. 

“Mô hình này còn tạo cơ hội cho giảng viên sáng tạo hơn trong các bài giảng. Tôi dự định sẽ chỉnh sửa các học liệu, bổ sung thêm hình ảnh trực quan, các video minh hoạ để tăng hứng thú của sinh viên.” - Giảng viên trẻ Bách khoa chia sẻ kế hoạch giảng dạy bằng mô hình lớp học OMO trong thời gian tới.

Tham gia lớp học Kinh tế Chính trị Mác Lênin của cô giáo Phan Yến Trang, hai sinh viên K68 Trường Công nghệ thông tin và Truyền thông – Lê Hồng Nhung và Hoàng Hà My đều hứng thú với phương pháp học tập mới. 
 

Sinh viên Lê Hồng Nhung cho biết, tham gia các lớp học OMO, người học phải chủ động sử dụng các nền tảng học tập số, tương tác với các thiết bị công nghệ. Quá trình này giúp sinh viên nâng cao khả năng quản lý thông tin và làm việc với các công cụ số. Mô hình OMO cũng cho phép sinh viên tiếp cận nguồn tài nguyên số phong phú, từ bài giảng, tài liệu học tập đến các hoạt động tương tác, thảo luận trực tuyến, giúp phát triển kỹ năng thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu số.

“Mô hình mới giúp em vượt qua “nỗi sợ” khi học các môn đại cương!” - Hoàng Hà My từng cho rằng các môn đại cương thường nặng lý thuyết và nhàm chán. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa online và offline đã giúp sinh viên tiếp cận nhiều góc nhìn, công cụ học tập khác nhau, từ đó nâng cao tư duy phản biện, khả năng phân tích và sáng tạo dựa trên dữ liệu số.

Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia xác định tầm nhìn đến năm 2045, Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 25/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022 - 2025, Thông tư số 02/2025/TT-BGDĐT ngày 24/1/2025 quy định Khung năng lực số cho người học của Bộ GDĐT, Đại học Bách khoa Hà Nội đã, đang và sẽ tiếp tục đầu tư cho “con người số”, thúc đẩy chuyển đổi số để hoà nhập và đóng góp cho kỷ nguyên số, kỷ nguyên vươn mình của đất nước.